არქივი

მარსი ხუთას წელში ახალი დედამიწა გახდება

1e16856c74e1
პლანეტა მარსზე დღე-ღამის ხანგრძლივობა თითქმის ისეთივეა, როგორც დედამიწაზე – 24 საათი და 37 წუთი. იქაურ ზამთარში ტემპერატურა -120C-მდე ეცემა, ზაფხულში 0C-დან 130C-მდე მერყეობს.
საერთოდ მარსზე ცივა, ანუ ეს პლანეტა ცხოვრებისთვის არც თუ ისე “მყუდროა”. მაგრამ კაცობრიობას ძალუძს “გაათბოს” მარსი და მეტიც მისი ატმოსფერო სუნთქვისთვის მისაღები გახადოს. ამერიკელი ასტრონავტი, ინჟინერი და სპეციალისტი ბირთვულ ტექნოლოგიებში რობერტ ზუბრინი, რომელმაც მარსის საზოგადოება დააარსა, მარსის “ათვისების” იდეის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პროპაგანდისტია. იგი ამტკიცებს, რომ “წითელი პლანეტის” ტერაფორმირება დაახლოებით 500-1000 წელში შესაძლებელია, ანუ ბევრად უფრო ჩქარა, ვიდრე უწინ მეცნიერთა წრეში ითვლებოდა. რ. ზუბრინმა წარმოადგინა მარსის რეფორმაციის საკუთარი გეგმა. იგი პირველი ეტაპისთვის უპირატესობას ანიჭებს სასათბურე პირობებს და მის ხარჯზე მარსის ატმოსფეროს შეცვლას. თუმცა ამის გარდა მის პროექტში არის რამოდენიმე ნიუანსი, რომელიც კიდევ უფრო ზრდის ამ პროექტის მნიშვნელობასა და საკაცობრიო ღირებულებას.

• ორბიტალური სარკის აგება
ორბიტალური სარკის დიამეტრი იქნება დაახლოებით 120-140 კილომეტრი და იგი მარსი ზედაპირიდან 200 000 კილომეტრის სიმაღლეზე პლანეტის გარშემო იბრუნებს, მისი საშუალებით მარსს დამატებით სინათლე და სითბო მიეცემა (პირველ ეტაპზე შესაძლებელია მცირე მასშტაბის სარკის შექმნა).

• მარსის ასტეროიდებით “დაბომბვა”
იმისათვის, რომ თავდაპირველად მარსზე დამატებითი წყალისა გარკვეული მარაგი გაჩნდეს, მეცნიერთა აზრით საჭიროა პლანეტზე ყინულოვანი ასტეროიდების ხელოვნურად ჩამოყრა (დიამეტრი 2,5 კილომეტრი). “დაბომბვის” რეაქცია მარსის ზედაპირის ტემპერატურას სამი გრადუსით მაინც გაზრდის.

• აუტოთერმორეგულაცია
მარსის ასტეროიდებით “დაბომბვა” გამოიწვევს პლანეტის შუაგულში დაგროვილი გაზების გათავისუფლებას და ზედაპირზე ამოსვლას, რაც კიდევ უფრო გაათბობს მის საერთო ატმოსფეროს, ეს გამოიწვევს ყინულების დნობას და მარსის ამინდი რამდენადმე დაემსგავსება დედამიწის ამინდს.

• აირის გამომყოფი ქარხნების მშენებლობა
მარსზე აშენდება სპეციალური ქარხნები, რომლენიც გამოიყენებენ მზის ან ატომურ ენერგიას. ეს სათბურები დღე-ღამის განმავლობაში ატმოსფეროში გამოყოფენ უამრავ ტეტრაფტორმეთანს (ქიმიური, ინერტული აირი). მეცნიერების სურთ, რომ მარსზე გამოიყენონ დედამიწის გამოცდილება. “ჩვენი” ქარხნებისგან განსხვავებით, “მარსიანული” ქარხნები აირს არა როგორც მეორად წარმონაქმნს “გამოუშვებენ”, არამედ მისი ძირითადად “პროდუქცია” იქნება. ეს ყოვლივე კი მარსზე ტემპერატურას კიდევ უფრო გაზრდის (ზუბრინის აზრით ტემპერატურა დამატებით დაახლოებით ათი გრადუსი ცელსიუსით მოიმატებს). მთლიანობაში ორბიტალური სარკის აგება, მარსის ასტეროიდებით “დაბომბვა”, აუტოთერმორეგულაცია და აირის გამომყოფი ქარხნების მშენებლობა მარსზე ტემპერატურას ცხოვრებისთვის მისაღებს გახდის.

• მარსზე სათბურების მშენებლობა და მცენარეების გაზრდა (ფოტოსინთეზი)
2250 წლისთვის, ანუ ასი წლის შემდეგ, რაც მარსზე პირველი ტეტრაფტორმეთანის ქარხანა აშენდება, უკვე შესაძლებელი გახდება მარსზე სკაფანდრების დახმარებით გადაადგილება. მიუხედავად იმისა, რომ ეკვატორთან ტემპერატურა + 32 გრადუსი იქნება, ადამიანებს მაინც დასჭირდებათ ჟანგბადის ბალონების გამოყენება. ამავე პერიოდში დაიწყება დახურული ტიპის სათბურების მშენებლობა, სადაც მოიყვანენ მცენარეებს და სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტს. მცენარეებს გამოიყენებენ როგორც საკვებად, ისე ჟანგბადის გასამდიდრებლად.

• კოლონიზაციის განვითარება
ამ პროექტის დაწყებიდა ათასი წლის შემდეგ, ანუ დაახლოებით 3150 წლისთვის, როდესაც ყველა ძირითადი სამუშაო და საფრთხე უკან დარჩება, დაიწყება მარსის კოლონიზაცია. მარსის ტემპერატურა გაჯერებული იქნება იმდენი ჟანგბადით, რომ ადამიანებს უკვე სკაფანდრების გარეშე გადაადგილება შეეძლებათ. იქ უკვე გადატანილი იქნება ახალი ტექნოლოგიები, გაჩნდება მუდმივი დასახლებული პუნქტები და უფრო პროდუქტიულად და უსაფრთხოდ აითვისებენ მარსს, ვიდრე ეს დედამიწის შემთხვევაში მოხდა.

* * *
რაც დრო გადის რობერტ ზუბრნის იდეას უფრო მეტი მეცნიერი უჭერს მხარს, რადგან არც თუ ისე შორს არის დრო, როდესაც დედამიწაზე ამოიწურება სასარგებლო წიაღისეულის მარაგი (ნავთობი, ბუნებრივი აირის, ტორფი, ქვანახშირი), ადამიანთა რაოდენობა იზრდება და დედამიწას “უჭირს მათი გამოკვება”, ჩნდება ახალი საფრთხეები, ეს კი ზრდის სიცოცხლის ახალ პლანეტაზე გატანის მოთხოვნილებას. ძალიან მალე მარსიზე ცხოვრება მხოლოდ ფანტასტიკის სფერო აღარ იქნება.

წყარო: www.zodiaqo.blogspot.com

მსგავსი ამბები

Back to top button