ილონ მასკი ამტკიცებს, რომ პირველი ტვინის ჩიპის იმპლანტაციამ წარმატებით ჩაიარა 2024
მილიარდერი ილონ მასკი ამტკიცებს, რომ მისმა კომპანიამ Neuralink-მა წარმატებით ჩანერგა თავის ტვინის ერთ-ერთი უკაბელო ჩიპი ადამიანში.
რა არის Neuralink?
ეს არის ამერიკული ნეიროტექნოლოგიური კომპანია, რომელიც ავითარებს ტვინის-კომპიუტერულ ინტერფეისებს (BCI), რომელიც დაფუძნებულია ფრემონტში, კალიფორნია. დაარსებული ელონ მასკისა და შვიდი მეცნიერისა და ინჟინრის გუნდის მიერ, Neuralink ამოქმედდა 2016 წელს და პირველად საჯაროდ იქნა მოხსენებული 2017 წლის მარტში.
X-ზე,ადრე Twitter-ზე, გამოქვეყნებულ პოსტში მან თქვა, რომ პროცედურის შემდეგ გამოვლინდა ტვინის “პერსპექტიული” აქტივობა და პაციენტი “კარგად გამოჯანმრთელდა”.
ტვინის იმპლანტის ( ჩიპის) მიზანი
კომპანიის მიზანია დააკავშიროს ადამიანის ტვინი კომპიუტერებთან, რათა დაეხმაროს რთული ნევროლოგიური პირობების დაძლევაში.
არაერთმა კონკურენტმა ფირმამ უკვე დანერგა მსგავსი მოწყობილობები.
ნებისმიერი კომპანიისთვის, რომელიც აწარმოებს სამედიცინო მოწყობილობებს, პირველი ტესტი ადამიანებში მნიშვნელოვანი ეტაპია“, – თქვა პროფესორმა ენ ვანჰოსტენბერგემ ლონდონის კინგს კოლეჯიდან.
„ტვინის კომპიუტერის ინტერფეისის საზოგადოებისთვის, ჩვენ უნდა განვათავსოთ ეს სიახლე იმ კონტექსტში, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი კომპანია მუშაობს საინტერესო პროდუქტებზე, არის მხოლოდ რამდენიმე სხვა კომპანია, რომლებმაც თავიანთი მოწყობილობები ჩანერგეს ადამიანებში, ამიტომ Neuralink შეუერთდა საკმაოდ მცირე ჯგუფს.”
თუმცა, მან ასევე თქვა, რომ საჭიროა სიფრთხილე, რადგან “ნამდვილი წარმატება” შეიძლება შეფასდეს მხოლოდ გრძელვადიან პერსპექტივაში.
”ჩვენ ვიცით, რომ ილონ მასკი ძალიან დახელოვნებულია თავისი კომპანიის საჯაროდ გამოხატვაში,” – დასძინა მან.
სხვა კომპანია, რომელმაც მიაღწია ამ სფეროში მსგავს შედეგს, არის შვეიცარიაში, ლოზანაში მდებარე პოლიტექნიკური სკოლა (EPFL), რომელმაც წარმატებით მისცა საშუალება პარალიზებულ ადამიანს მხოლოდ ფიქრით ეარა.
ეს მიღწეული იქნა ტვინსა და ხერხემალზე ელექტრონული იმპლანტების დაყენებით, რომლებიც უსადენოდ გადასცემენ აზრებს ფეხებსა და ტერფებს.
ამ წარმატებული ტესტის დეტალები გამოქვეყნდა რეცენზირებად ჟურნალ Nature-ში 2023 წლის მაისში.
თუმცა, მასკის პრეტენზიების დამოუკიდებელი გადამოწმება არ მომხდარა და არც Neuralink-ს მოუწოდებია ინფორმაცია მისი თქმით, ჩატარებული პროცედურის შესახებ.
BBC News-მა კომენტარისთვის მიმართა როგორც Neuralink-ს, ასევე აშშ-ს სამედიცინო მარეგულირებელს, სურსათისა და წამლების ადმინისტრაციას (FDA).
ნეიროლინკის ტესტირება
Neuralink წარსულში გააკრიტიკეს, როიტერი 2022 წლის დეკემბერში იტყობინება, რომ კომპანია ჩართული იყო ტესტირებაში, რამაც გამოიწვია დაახლოებით 1,500 ცხოველის სიკვდილი, მათ შორის ცხვარი, მაიმუნი და ღორი იყო. თუმცა, დაზუსტებით ვერ ვიტყვით, რადგან 2023 წლის ივლისში, აშშ-ს სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა – რომელიც იკვლევს ცხოველთა კეთილდღეობის პრობლემებს – თქვა, რომ ფირმაში ცხოველთა კვლევის წესების დარღვევა არ აღმოუჩენია. თუმცა, უწყებაში ცალკე გამოძიება მიმდინარეობს.
ილონ მასკის კომპანიას FDA-მ 2023 წლის მაისში მისცა ჩიპის ადამიანებზე ტესტირების ნებართვა. ამ დრომდე რამდენიმე წელი აკრძალული ჰქონდათ.
ამან მწვანე შუქი გაუნათა ექვსწლიანი კვლევის დაწყებას, რომლის თანახმადაც რობოტი გამოიყენება ქირურგიულად ადამიანის თმაზე თხელი, 64 მოქნილი ძაფის გასაკერად, ტვინის იმ ნაწილზე, რომელიც აკონტროლებს „მოძრაობის განზრახვას“ – Neurolink.
კომპანია ამბობს, რომ ეს ძაფები საშუალებას აძლევს ამ ექსპერიმენტულ იმპლანტს, ჩიპს – იკვებოს ბატარეით, რომლის დამუხტვაც შესაძლებელია უსადენოდ – ჩაიწეროს და გადასცეს ტვინის სიგნალები უსადენოდ აპლიკაციაში, რომელიც დეკოდირებს, თუ როგორ აპირებს ადამიანი გადაადგილებას.
„ჩიპს აქვს დიდი პოტენციალი მომავალში ნევროლოგიური აშლილობის მქონე ადამიანების დასახმარებლად და არის შესანიშნავი მაგალითი იმისა, თუ როგორ გამოიყენება ფუნდამენტური ნეირომეცნიერების კვლევა სამედიცინო მიღწევებისთვის“, თქვა პროფესორმა ტარა სპირეს-ჯონსმა, ბრიტანეთის ნეირომეცნიერების ასოციაციის პრეზიდენტმა.
”თუმცა, ამ ინტერფეისების უმეტესობა მოითხოვს ინვაზიურ ნეიროქირურგიას და ჯერ კიდევ ექსპერიმენტულ ეტაპებზეა, ამიტომ, სავარაუდოდ, მრავალი წელი იქნება, სანამ ისინი საყოველთაოდ ხელმისაწვდომი გახდება მოქალაქეებისთვის.”
ტელეპათია
X-ზე მეორე პოსტში, მისტერ მასკმა თქვა, რომ Neuralink-ის პირველ პროდუქტს “ტელეპათია” დაერქმევა.
მისი თქმით, “ტელეპათია” საშუალებას მოგცემთ აკონტროლოთ თქვენი ტელეფონი ან კომპიუტერი და მათი მეშვეობით თითქმის ნებისმიერი მოწყობილობა, მხოლოდ ფიქრით.
„თავდაპირველი მომხმარებლები იქნებიან ისინი, ვინც დაკარგეს კიდურების გამოყენების საშუალება“, – განაგრძო მან.
გარდაცვლილი ბრიტანელი მეცნიერის მითითებით, რომელსაც ჰქონდა საავტომობილო ნეირონების დაავადება, მან დაამატა: “წარმოიდგინეთ, რომ სტივენ ჰოკინგს შეძლებოდა კომუნიკაცია უფრო სწრაფად, ვიდრე ჩქარ მწერალს ან აუქციონისტს. ეს არის მიზანი.”
მიუხედავად იმისა, რომ მისტერ მასკის მონაწილეობა ამაღლებს Neuralink-ის პროფილს, მის ზოგიერთ კონკურენტს აქვს ორი ათეული წლის წინანდელი გამოცდილება. იუტაში დაფუძნებულმა Blackrock Neurotech-მა 2004 წელს დაანერგა თავისი პირველი ტვინი-კომპიუტერის ინტერფეისი. მასკის კომპანია Neuralink კი სულ რაღაც 2016 წელის შეიქმნა.
Precision Neuroscience, რომელიც შეიქმნა Neuralink-ის თანადამფუძნებლის მიერ, ასევე მიზნად ისახავს დაეხმაროს დამბლით დაავადებულ ადამიანებს და მისი იმპლანტი წააგავს ლენტის ძალიან თხელ ნაჭერს, რომელიც ზის ტვინის ზედაპირზე, რა თქმა უნდა მისი იმპლანტაცია შესაძლებელია “კრანიალური მიკრო ჭრილის” მეშვეობით, რაც, მისი თქმით, გაცილებით მარტივი პროცედურაა, ვიდრე ჩიპის ჩაყენება ტვინში.
არსებულმა მოწყობილობებმაც გამოიმუშავეს შედეგები. აშშ-ს ორ ცალკეულ ბოლო სამეცნიერო კვლევაში, იმპლანტები გამოიყენეს ტვინის აქტივობის მონიტორინგისთვის, როდესაც ადამიანი ლაპარაკს ცდილობდა, რაც შემდეგ შეიძლებოდა გაშიფრულიყო, რათა დახმარებოდა მათ კომუნიკაციაში.
წყარო : bbc.com
