ბოლო წლებში სოციალური მედია ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილი გახდა. მან მოახდინა რევოლუცია ჩვენს კავშირებზე, კომუნიკაციისა და ინფორმაციის გაზიარებაზე. თუმცა, მრავალ სარგებელთან ერთად, სოციალურმა მედიამ ასევე ეჭვქვეშ დააყენა მრავალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობა და კეთილდღეობა. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/-ის მიხედვით , 2022 წლის მონაცემებით გლობალურად Facebook-ს 3.9 მილიარდი მომხმარებელი ჰყავდა. ისინი ვარაუდობენ, რომ ეს რიცხვი 4.4 მილიარდამდე გაიზრდება 2025 წლისთვის, რაც მსოფლიოს ნახევარზე მეტს მოიცავს. ამ ბლოგში განვიხილავთ სოციალური მედიის პოტენციურ გავლენას ჩვენს ფსიქოლოგიურ კეთილდღეობაზე და გთავაზობთ რამდენიმე სტრატეგიას ამ პლატფორმებთან ჯანსაღი ურთიერთობის შესანარჩუნებლად.
შედარება და თვითშეფასება:
პლატფორმები, როგორიცაა Facebook, Instagram და Twitter, სავსეა გულდასმით შერჩეული პოსტებით, რომლებიც ასახავს ადამიანების ცხოვრების მნიშვნელოვან მომენტებს. სხვების ერთი შეხედვით სრულყოფილი ურთიერთობების, მიღწევებისა და გამოცდილების დანახვამ შეიძლება გამოიწვიოს მათთან საკუთარი თავის შედარების საზიანო ციკლი, რაც გავლენას მოახდენს ჩვენს თვითშეფასებაზე.
როდესაც ჩვენ მუდმივად ვადარებთ საკუთარ თავს სხვებს სოციალურ მედიაში, ადვილია ჩავვარდეთ არაადეკვატურობის მახეში. ჩვენ შეიძლება დავიწყოთ საკუთარი მიღწევების, გარეგნობისა და საერთო ღირებულების ეჭვქვეშ დაყენება. ამან შეიძლება ღრმა გავლენა მოახდინოს ჩვენს ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, გამოიწვიოს შფოთვის, დეპრესიის და თვითშეფასების დაქვეითება.
მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ სოციალური მედია ხშირად ასახავს რეალობის იდეალიზებულ ვერსიას. ადამიანები, როგორც წესი, აზიარებენ თავიანთ საუკეთესო მომენტებს, გაფილტრულ სურათებს და წარმატებულ ეტაპებს, ქმნიან არასწორ აღქმას იმის შესახებ, თუ რა არის მათი ცხოვრება სინამდვილეში. ჩვენი სცენის მიღმა ცხოვრების შედარება სხვების გამორჩეულ მომენტებთან არის უსამართლო შედარება, რამაც შეიძლება შელახოს ჩვენი თავდაჯერებულობა.
რა გავაკეთოთ სოციალური მედიის შედეგების საწინააღმდეგოდ?
- ივარჯიშეთ თვითშემეცნებაში: ყურადღება მიაქციეთ თქვენს ემოციებსა და რეაქციებს სოციალურ მედიაში სქროლვისას. გააცნობიერე, როდის გექმნება შედარება და ნეგატიური აზრები და შეგნებულად აირჩიე განშორება ამ აზროვნებისგან. შეიძლება რთულია, მაგრამ დროსთან ერთად ყველა ვსწავლობთ შავი და თეთრის გარჩევას.
- შეზღუდეთ სოციალური მედიის გამოყენება: რეგულარულად დაისვენეთ სოციალური მედიიდან ან დააწესეთ გამოყენების კონკრეტული დროის ლიმიტები. სხვათა მოწესრიგებული ცხოვრების გადაჭარბებულმა ზემოქმედებამ შეიძლება გააძლიეროს არაადეკვატურობის გრძნობა.
- გამოხატეთ მადლიერება: გადაიტანეთ აქცენტი იმაზე, რაც გაკლიათ თქვენს ცხოვრებაში. გააკეთეთ მადლიერების დღიური, რათა შეახსენოთ საკუთარ თავს თქვენი უნიკალური ძლიერი მხარეები.
- გაითვალისწინეთ ავთენტურობა მნიშვნელოვანია: იყავით ერთგული საკუთარ თავთან სოციალურ მედიაში და წაახალისეთ სხვები, რომ იგივე გააკეთონ. გააზიარეთ თქვენი საკუთარი მოგზაურობა, მათ შორის წარმატებებიც და გამოწვევებიც,რაც წარმატების გზაზე გადაგხდათ. ავთენტურობა არა მხოლოდ ეხმარება შედარების კულტურასთან ბრძოლას, არამედ ხელს უწყობს ნამდვილ ადამიანურ კავშირებს და არა გაფეტიშების კულტურას.
- იპოვეთ მეგობრები რეალურ ცხოვრებაში: ჩაერთეთ აქტივობებში და გაატარეთ დრო იმ ადამიანებთან, რომლებიც მხარს გიჭერენ რეალურ ცხოვრებაში. ძლიერი ურთიერთობების დამყარებასა და ჰობების ჩართვას, რომლებიც სიხარულს მოგანიჭებთ, შეუძლია გაზარდოს თვითშეფასება და შეამციროს სოციალური მედიის გავლენა.
გახსოვდეთ, თქვენი ღირებულება არ განისაზღვრება გულების, მოწონებების, მიმდევრების ან მიღწევების რაოდენობით. გაითვალისწინეთ თქვენი უნიკალურობა და ფოკუსირდით პიროვნულ ზრდაზე, ვიდრე სხვებთან შედარებაზე. სოციალური მედია შეიძლება იყოს კავშირისა და შთაგონების ინსტრუმენტი, თუ მას ჯანსაღი პერსპექტივით მივუდგებით და პრიორიტეტს მივანიჭებთ ჩვენს კეთილდღეობას.
კიბერბულინგი და ონლაინ დამცირებების სიჭარბე: სოციალური მედიის ნამდვილი სახე
მიუხედავად იმისა, რომ სოციალური მედიის პლატფორმებმა უზრუნველყო კომუნიკაციისა და კავშირის ახალი გზები, მათ ასევე განაპირობა კიბერბულინგისა და ონლაინ შევიწროების სამწუხარო დიდი რაოდენობა. კიბერბულინგი გულისხმობს ტექნოლოგიების გამოყენებას, როგორიცაა სოციალური მედია, სხვების განზრახ და განმეორებით შევიწროების, დაშინების ან ზიანის მიყენების მიზნით. აგრესიის ამ ფორმას შეიძლება ჰქონდეს მძიმე შედეგები ფსიქიკურ ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობაზე. ეს განსკუთრებით ხშირია ბავშვებში, რადგან ისინი ემოციურად მეტად ჩამოუყალიბებებლები არიან.
ინტერნეტის ანონიმურმა ბუნებამ და დისტანციამ ადამინებს შორის შეიძლება გაამხნევოს ინდივიდები, ჩაერთონ მავნე ქცევაში, რომელიც მათ შესაძლოა არ გამოავლინონ პირისპირ ურთიერთობისას. კიბერბულინგს შეიძლება ჰქონდეს სხვადასხვა ფორმები, მათ შორის ჭორების გავრცელება, პირადი ინფორმაციის გაზიარება თანხმობის გარეშე, დამამცირებელი კომენტარების გამოქვეყნება და სხვების შევიწროების მიზნით ყალბი ანგარიშების შექმნა. კიბერბულინგის გავლენა მსხვერპლის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე შეიძლება იყოს დამღუპველი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს სტრესი, შფოთვა, დეპრესია და უკიდურეს შემთხვევაში თვითმკვლელობაც კი. ეს კი თუ თვალს ადევნებთ სოციალურ მედიას თავადაც გეცოდინებათ რამდენად ხშირია.
კიბერბულინგისა და ონლაინ შევიწროების აღმოსაფხვრელად, ჩვენ გვჭირდება კოლექტიური ძალისხმევა სოციალური მედიის პლატფორმების, ინდივიდებისა და მთლიანად საზოგადოებისგან. გააცანით საკუთარ თავს და სხვებს კიბერბულინგის შედეგებისა და გავლენის შესახებ ინფორმაცია. წაახალისეთ თანაგრძნობა და სიკეთე ონლაინ ინტერაქციისას.
სოციალური მედიის პლატფორმებს უნდა ჰქონდეს მკაცრი პოლიტიკა კიბერბულინგისა და ონლაინ შევიწროების წინააღმდეგ. მათ უნდა დანერგონ ეფექტური დაბლოკვის მექანიზმები და მიიღონ სწრაფი ზომები დამნაშავეების წინააღმდეგ. პლატფორმებმა ასევე უნდა მიანიჭოს მომხმარებლის უსაფრთხოებასა და კონფიდენციალურობას პრიორიტეტი. წაახალისეთ ინდივიდები, ისაუბრონ კიბერბულინგის წინააღმდეგ და მხარი დაუჭირონ მსხვერპლს და არა მჩაგვრელს. თუ თქვენ გახდებით კიბერბულინგის მოწმე, შეატყობინეთ ამის შესახებ პოლიციას და შესთავაზეთ მსხვერპლს დახმარება.
მნიშვნელოვანია დაზარალებულებმა იცოდნენ, რომ ისინი მარტო არ არიან და რომ დახმარება ხელმისაწვდომია. ჩაგვრის მომსწრე პირებმა უნდა დააფიქსირონ კიბერბულინგის შემთხვევები, უკეთესია მტკიცებულებებთან ერთად, რადგან მეტი ხელმოსაჭიდი მასალა იქნეს შეგროვებული. პასუხისმგებლობის გრძნობისა და თანაგრძნობის გაღვივებით, ჩვენ შეგვიძლია შევქმნათ უფრო უსაფრთხო ონლაინ გარემო.
