ფილოსოფია

ნიჰილიზმის 5 თეორია

1.ეგზისტენციალური ნიჰილიზმი

2018 39 nietzsche
ფრიდრიხ ნიცშე

ეგზისტენციალურ ნიჰილიზმს აქვს გარკვეული მსგავსება მე-19 და მე-20 საუკუნეების ეგზისტენციალიზმის სწავლებასთან, მაგრამ ეს ორი მაინც მკვეთრად განსხვავდება ერთმანეთისგან. ორივე სწავლებამ უარყო რელიგია და სხვა ავტორიტარული ძალები, რომლებიც ოდესღაც დომინირებდნენ ჩვენს ცხოვრებაზე. ეგზისტენციალური ნიჰილისტები პირქუშად ფიქრობდნენ, რომ ყოველგვარი მორალური კოდექსის გარეშე, რომელიც ჩვენ შეგვაკავდებდა, ადამიანის სიცოცხლე არსებითად უაზრო იყო. ამის საპირისპიროდ, ეგზისტენციალისტები თვლიდნენ, რომ ინდივიდს აქვს ძალა, იპოვოს საკუთარი აზრი ცხოვრების აბსურდულ სირთულეში, მაგრამ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ იs საკმარისად გაბედული იქნება, რომ მის საძიებლად წავიდეს.

2.კოსმიური ნიჰილიზმი

small mag

კოსმიური ნიჰილიზმი არის ნიჰილიზმის ერთ-ერთი უკიდურესი თეორია. მისი ლიდერები უყურებენ უფრო ფართო სამყაროს და ამტკიცებენ, რომ კოსმოსი იმდენად ვრცელი და გაუგებარია, რომ ის მოქმედებს როგორც ჩვენი უმნიშვნელოობის მტკიცებულებად. კოსმიურმა ნიჰილისტებმა აღნიშნეს, თუ როგორ არის სამყარო სრულიად გულგრილი ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების მიმართ, რითაც აძლიერებს არგუმენტს, რომ არაფერს, რასაც ვაკეთებთ, საერთოდ არ აქვს მნიშვნელობა, მაშ, რატომ უნდა ვიწუწუნოთ რაიმეს ან ვინმეს რწმენით? ზოგიერთი კიდევ უფრო შორს წავიდა და ამტკიცებდა, რომ ისეთი რამ, როგორიცაა სიყვარული, ოჯახი, თავისუფლება და ბედნიერება, რომლებსაც ასე მჭიდროდ ვუჭერთ, მხოლოდ ყურადღების გაფანტვაა, რათა განგვაშოროს საფუძვლიან ჭეშმარიტებას, რომ ჩვენ ყველა საბოლოოდ მხოლოდ სიკვდილს ველოდებით.

3.ეთიკური ნიჰილიზმი

edvard munch scream

ნიჰილიზმის ზემოთ განხილული ორი თეორიისგან განსხვავებით, ეთიკურმა ნიჰილისტებმა ყურადღება გაამახვილეს კონკრეტულად მორალის საკითხებზე. ისინი ამტკიცებდნენ, რომ არ არსებობდა ობიექტური სწორი ან არასწორი. ეთიკური ნიჰილიზმი ჩვეულებრივ იყოფა სამ ქვეკატეგორიად: ამორალიზმი – მორალური პრინციპების სრული უარყოფა, ეგოიზმი – შეხედულება, რომ ინდივიდი მხოლოდ საკუთარ თავზე და საკუთარ პირად ინტერესებზე უნდა ზრუნავდეს და მორალური სუბიექტივიზმი – იდეა, რომ მორალური განსჯა ინდივიდის გადასაწყვეტია და არა გარე ავტორიტარული ძალის მიერ ნაკარნახევი, როგორიცაა რელიგია ან მთავრობა, მაშინაც კი, თუ მათ აზრი სხვებისთვის შეიძლება სისულელედ ჩაითვალოს.

4.ეპისტემოლოგიური ნიჰილიზმი

scientific imagniation for page
welcome library

თუ ეპისტემოლოგია არის ცოდნის ფილოსოფია, ეპისტემოლოგიური ნიჰილისტებს აინტერესებთ რა არის ცოდნა. ისინი ამტკიცებდნენ, რომ ცოდნა არის ცრუ კონსტრუქცია, რომელიც ეფუძნება სხვა ადამიანის თვალსაზრისს და არა უდავო ფაქტს. მათი ფილოსოფია საუკეთესოდ შეიძლება შეჯამდეს ფრაზით “ჩვენ არ შეგვიძლია ცოდნა”. ისინი ამტკიცებდნენ, რომ სინამდვილეში არაფერია ცნობილი და ჩვენ უნდა მივუდგეთ სკეპტიკურად ცხოვრების სავარაუდო ჭეშმარიტებას, კითხვის ნიშნის ქვეშ დავსვათ ყველაფერი ჩვენს ირგვლივ და ვიკითხოთ, აქვს თუ არა მას რაიმე მნიშვნელობა.

5.პოლიტიკური ნიჰილიზმი

stateville correctional centre us mary evans 1925

როგორც თქვენ მიხვდით, პოლიტიკური ნიჰილიზმი ეხებოდა პოლიტიკისა და მთავრობის ბუნებას. ნიჰილიზმის ამ ნაწილმა გაანადგურა ყველა ადრე არსებული ინსტიტუტი, რომელიც ცდილობს უკარნახოს ადამიანს, როგორ ვიცხოვროთ ჩვენი ცხოვრებით, მათ შორის რელიგია, პოლიტიკური ინსტიტუტები და თუნდაც სოციალური კლუბები და ორგანიზაციები. მისი წამყვანი მოაზროვნეები ამტკიცებდნენ, რომ ჩვენ უნდა დავკითხოთ ნებისმიერი უმაღლესი ავტორიტეტი, რომელიც ცდილობს გვიკარნახოს, როგორ ვიცხოვროთ. მათ ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ ყველა ეს მაკონტროლებელი ინსტიტუტი იყო კორუმპირებული და ჰქონდა საკუთარი დღის წესრიგი, ამიტომ ჩვენ უნდა ვიყოთ ღრმად სკეპტიკურად განწყობილი მათი მოტივების მიმართ.

Uncnauri

მსგავსი ამბები

Back to top button