არქივი

ოპერის დაბადება

bb589788ae05
ოპერა პირველად რენესანსის დროინდელ იტალიაში გამოჩნდა, როგორც გართობის ელემენტი. მან ხალხში სწრაფად მოიპოვა პოპულარობა და მალე ავროპის სხვა ქვეყნებშიც გავრცელდა.

ოპერა სინთეზური ჟანრია, აერთიანებს მუსიკის, დრამატურგიის მხატვრობისა და ქორეოგრაფიის ელემენტებს. ოპერის მიმდინარეობის დროს სცენურ დიალოგებს ვოკალური ანსამბლები და უნდები ცვლის, მნიშვნელოვანია ასევე ორკესტრი. ასეთი ტიპის ოპერა პირველად XVI საუკუნის იტალიაში დაიბადა.
f67e265aec43
რენესანსი პერიოდში ადამიანებს მოსწონდათ ყველაფერი, რასაც საერთო ჰქონდა ანტიკურ საბერძნეთთან და რომთან. ასე რომ, როცა ფლორენციაში სწავლულთა პოეტთა და მუსიკოსთა ჯგუფები დრამის შექმნის გზებს ეძებდნენ, აზრად მოუვიდათ ძველი ბერძნებისთვის მიებაძათ, რომლებიც, როგორც მათ სჯეროდათ, კი არ ლაპარაკობდნენ, არამედ მღეროდნენ. 1597 წელს შეიქმნა საოპერო ჟანრის პირველი ნამუშევარი ,,დაფნე” , იაკოპო პერის მუსიკაზე.

4ab6eb4b4070
ჩვენამდე ,,დაფნეს” მხოლო მცირე ფრაგმენტებია მოღწეული. კიდევ ერთ უძველეს საოპერო ნიმუშს წარმოადგენს ,,ევრიდიკე” (1600) პერისა და კაჩინის მუსიკაზე. ეს ოპერა დადგმულია ბერძნული მითის საფუძველზე, რომლის მიხედვითაც, ევრიდიკე, პოეტისა და მუსიკოსის ორფევსის საყვარელი მეუღლე კვდება და მიწისქვეშეთში მიდის. მისი გადარჩენის სურვილით შეპყრობილი ორფევსი მეუღლის გადასარჩენად მიდის. თავისი სიმღერის ძალით ორფევსი იმქვეყნიურ სიძნელეებს ებრძვის. მიუხედავად იმისა რომ ოპერა მითის მიხედვითაა შექმნილი, მასში ზოგიერთი დეტალი შეცვლილია. ასეთი თავისუფალი მიდგომა საოპერო ჟანრში ტრადიციად იქცა.

7d08136fdbca
პირველი ოპერები არისტოგრატულ საკითხებს ეხებოდა და სპეციალურად დიდგვაროვნებისათვის იდგმებოდა. ხშირად ოპერები იმართებოდა სპეციალური ღონისძიებების დროს, მაგალითად სამეფო ქორწილებში და დიდებულების სხვადასხვა მეჯლისებზე.

39255ab2c0ff
პირველი ოპერები ძირითადად სიმღერებისაგან შედგებოდა . 1607 წელს დიდმა კომპოზიტორმა მონტევერდიმ პირველად გამოიყენა ორკესტრი და ის სიმღერას შეურწყა. XVIII საუკუნის დასაწყისში კომპოზიტორი ალესანდო სკარლეტი ქმნიდა ისეთ ოპერებს, სადაც მთავრი მუსიკა იყო, ხოლო არიები ერთ-ერთი შემადგენელი ნაწილი.

426f3a820444
ოპერა იტალიიდან ევროპის სხვა ქვეყნებში გავრცელდა. საფრანგეთში ის წარმოშობით იტალიელმა კომპოზიტორმა ლულიმ შეიტანა. ლული თვლიდა რომ თავისი მდიდრული და არისტოგრატული ხასიათის გამო ოპერა საფრანგეთის სამეფო კარს აუცილებლად მოეწონებოდა. არაერთი ოპერა დადგმულა სპეციალურად ლუი XIV -ისათვის ხოტბის შესასხმელად.

026e56811ebc
ინგლისში ოპერის ჟანრის ერთ-ერთი პირველი კომპოზიტორი ჰენრი პერსელი(1659-95) იყო. მისი პირველი საოპერო ნაწარმოები დაიდგა გოგონების სკოლისათვის, ეს იყო – ,,დიდონა და ენგეა” (1689) , ეს ნაწარმოები საპერო დარგში ერთ-ერთ შედევრად ითვლება. პერსელის შემდეგ ინგლისში იტალიური საოპერო სტილი დამკვიდრდა, რაც დღესაც წარმატებით სარგებლობს.
7a46c64a5b6d

მსგავსი ამბები

Back to top button