არქივი

როგორ ავაწყოთ წყლის გაგრილება?

rrzmw

ალაბთ ბევრს აწუხებს კომპში მაღალი ტემპერატურა ან ქულერების ხმაური, წყლის გაგრილების სისტემით ამ ორ და სხვა ბევრ პრობლემას აიცილებთ თავიდან, ოღონდ ეს კომფორტი ცოტა ძვირი დაჯდება, სანამ გადაწყვიტავთ წყლის გაგრილების სისტების დაყენებას აუცილებლად წაიკითხეთ

WCS (water cooling system) – წყლის გაგრილების სისტემა (თუმცა უფრო მართლები ვიქნებით თუ ვიტყვით სითხის გაგრილების სისტემა , რადგანაც წყლის გარდა სხვა სითხეებიც შეიძლება იყოს გამოყენებული ასეთ სისტემებში, თუმცა სტატიაში მაინც გამოვიყენებთ განმარტებას „წყლის გაგრილების სისტემა“) . ჩვეულებრივ ასეთ სისტემებს ზემოთ ჩამოთვლილი მიზნების გამო აყენებენ. ასეთი სისტემის გამოყენების აუცილებლობა შეიძლება გამოიწვიოს შემდეგმა ფაქტორებმა : მაღალი ხმაურის დონე „stock“ ქულერის გამოყენებისას, ანუ რაც მოყვებათ ხოლმე კომპიუტერებს(პროცესორებს), ამ ქულერის დაბალი ეფექტურობა (რაც იწვევს მაღალ ტემპერატურებს) და ასევე ერთ–ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია სისტემური ბლოკის მოდინგი (ქეისის „შიგნეულობის“ ლამაზად მოსაწყობად)

ახლა განვიხილოთ რისგან შედგება წყლის გაგრილების სისტემა

პირველ რიგში ვთქვათ სითხეზე, რომელიც ცირკულირებს სისტემაში – ეს შეიძლება იყოს ონკანის ჩვეულებრივი წყალი, გამოხდილი წყალი, სხვადასხვა კომბინაციები წყლისა და სპირტის ან წყლისა და ანტიფრიზის, სუფთა ანტიფრიზი, ზეთი, თხევადი მეტალი (!)
მთავარი წყლის გაგრილების სიტემაში არის წყლის ბლოკი – სითბოს დამგდები მოწყობილობა რომელიც დამზადებულია თბოგამტარი ნივთიერებისაგან, რომელიც სითბოს მხურვალე ელემეტებიდან (პროცესორი, ჩიპსეტი, ვიდეოდაფა) გადასცემს სისტემაში ცირკულირებულ სითხეს
მეორე კომპონენტად შეიძლება ჩავთვალოთ რადიატორი , რომელიც წყლიდან მიღებულ სითბოს გადასცემს გარემოს
ასევე არანაკლებ მნიშვნელოვანია ტუმბო (ე.წ. „პომპა“)– ელემენტი, რომელიც პასუხისმგებელია სისტემაში წყლის ცირკულაციაზე.
შემდეგი, შედარებით ნაკლებად მნიშვნელოვანი, მაგრამ აუცილებელი კომპონენტია – მილი , რომელთან მეშვეობითაც წყალი გადაადგილდება სისტემაში
კიდევ ერთი კომპონენტი , რომელიც ყოველთვის არ გამოიყენება, თუმცაღა ეს დამოკიდებულია ტუმბოზე – არის წყლის რეზერვუარი. ის ემსახურება სისტემის წყლით მომარაგებას და მისი გადაადგილების შემსუბუქებას (აშორებს წყლის ბუშტებს). ასევე ის ემსახურება წნევის რეგულირებას – ეს აუცილებელია რადგანაც წყალი გათბობის შედეგად ფართოვდება.
ვინტილიატორები გამოიყენება რადიატორებიდან გარემოსათვის სითბოს გადაცემის დასაჩქარებლად.
შემდეგ მოდის კომპონენტები რომლებიც არ წარმოადგენენ აუცილებლობას, მაგრამ მაინც გამოიყენება , ესენია:
გამანაწილებელი – ანაწილებს წყალს რამდენიმე ნაკადად waterblock–ამდე და შემდეგ აერთიანებს მათ; მართვის სხვადასხვა ელემენტები , მაგალითად : სხვადასხვა ფერის განათებებიმ ფლურესცენციული დანამატები სითხეში და ა.შ.
წყლის გაგრილების საერთო სქემა შეგვიძლია ასე წარმოვიდგინოთ

6cr6r

ახლა განვიხილოთ თითოეული კომპონენტი დეტალურად

სითხეს სისტემაში იყენებენ განსხვავებული დროით. როგორც ზემოთ უკვე ვთქვით სითხეში იგულისხმება როგორც ჩვეულებრივი წყალი , ასევე სხვადასხვა კომბინაციები გამოხდილი წყლის, სპირტის, ანტფრიზის და ა.შ. ჩვეულებრივ წყალი შეიძლება გამოყენებულს იქნას მხოლოდ მცირე ხნიანი ტესტირებისას. ასეთ წყალში არსებობენ სხვადასხვა მიკროორგანიზმები, რომლეთაც შეიძლება „ფეხი მოიკიდონ“ პომპაში , რამაც შეიძლება გამოიწვიოს გარკვეულ დროში პომპის მწყობრიდან გამოსვლა, ასევე შესაძლებელია მათი „თავმოყრა“ რადიატორის კედლებსა და waterblock-ში , რაც გამოიწვევს თბოგამტარობის ვარდნას და ასევე გაჭედავს მილებს (მოკლედ მაგრად დაგერხევათ რა ). ამ მიზეზების გამო ყოველდღიური მოხმარებისათვის სასურველია რომ გამოიყენოთ გამოხდილი წყალი (სასურველია შეძენილ იქნას აფთიაქში ანუ ისეთი რომელიც არაა განკუთვნილი მანქანისათვის)
ხანდახან გამოხდილ წყალს ამატებენ სპირტს ან ანტიფრიზს ( პროპორციით 1:3). ეს კეთდება ორი მიზეზის გამო : პირველი – ანტიფრიზში ჩვეულებრივ არის ანტიკოროზიული და ანტიბაქტერიული დანამატები, მეორე მხრივ – ეს საშუალებას იძლევა სითხის ტემპერატურა დავწიოთ 0–ს ქვემოთ (ტემპერატურა რომელზეც წყალი იყინება). ასევე ზოგი ანტიფრიზი შეიცავს სხვადასხვა ფერებს ეს არის დამატებითი მიზეზი რის გამოც იყენებენ სწორედ ესეთ ანტიფრიზებს. ასევე შესაძლებელია სითხეს დაემატოს ფლურესცენციული დანამატები.ისინი საშუალებას იძლევიან სითხეს ჩვენთვის სასურველი ფერი მივცეთ.

bcee3

21taq

Waterblock – წყლის ბლოკი – როგორც ძირითადი კომპონენტი წყლის გაგრილების სისტემისა , ითხოვს განსაკუთრებულ ყურადღებას მისი ყიდვისას ან დამზადებისას.
შეიძლება გამოვყოთ შემდეგი მახასიათებლები:
1. გამოყენებული მასალის ტიპი – წყლის ბლოკი შეიძლება იყოს როგორც ერთი ტიპის მეტალის (ძირითადად გამოიყენება სპილენძი, ალუმინი, ხანდახან ვერცხლი) ასევე შედგენილი. მაგალითად ალუმინი და სპილენძი , ხოლო ხუფი – აკრილის, მინის და ა.შ
2. მთავარი შინაგანი სტრუქტურა – დაკლაკნილი („ზმეიკა“), პირამიდული და ა.შ
3. შემაერთებელი მილების რაოდენობა – ჩვეულებრივ არის 2 (ერთი შემავალი და მეორე გამომავალი) ან 3 (1 შემავალი და 2 გამომავალი), თუმცა ხანდახან წყლის ბლოკებს ამზადებენ უფრო მეტი მილაკებით
4. დამაგრების ტიპი – თუ წყლის ბლოკი განკუთვნილია პროცესორისთვის , იგი კეთდება პროცესორის სოკეტის მსგავსად, თუ ვიდეოდაფისთვის– ვიდეოდაფის მსგავსად, რომელზეც ის შეიძლება იქნას დამაგრებული
შევჩერდეთ წყლის ბლოკის მასალასა და მის სტრუქტურაზე.
ყველაზე საუკეთესო მასალა წყლის ბლოკის დასამზადებლად არის ვერცხლი, რადგანაც მისი თბოგამტარობა ბევრად მეტია სხვა მასალის თბოგამტარობაზე. მაგრამ მისი ფასი საკმაოდ მაღალია. შემდეგ შევეხოთ ალუმინს, მისი თბოგამტარობა საკმაოდ მაღალია და ფასი – დაბალი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მისადმი ყურადღების გამახვილება როგორც წყლის ბლოკის მასალისადმი , თუ თქვენ არ გაქვთ შესაძლებლობა გამოიყენოთ სპილენძი, მაშინ შეგიძლიათ გამოიყენოთ ალუმინი. ამასთანავე უნდა გავითვალისწინოთ მისი ერთი მახასიათებელი – თუ იგი სისტემაში გამოიყენება სპილენძთან ერთად (ყველაზე ხშირად რადიატორის შემთხვევაში) , მაშინ შეიძლება მოხდეს მათი „დაპირისპირება“ , რაც თავის მხრივ გამოიწვევს მთლიანი სისტემის მწყობრიდან გამოსვლას. ამითო თუ იყენებთ ალუმინის წყლის ბლოკს , ყურადღებაში უნდა იქონიოთ ის რომ სხვა დანარჩენი კომპონენტებიც იყოს ალუმინით დამზადებული, ხოლო სითხის სახით გამოიყენეთ გამოხდილი წყალი.
ბოლოს შევეხოთ სპილენძს– ის არის ოპტიმალური არჩევანი წყლის ბლოკის დასამზადებლად. მას სავსებით „დემოკრატიული“ (მისაღები) ფასი აქვს , ძალიან კარგი თბოგამტარობა ახასიათებს, არის ადვილად დასამუშავებელი , არის გამძლე და ხელმისაწვდომი.
მას შემდეგ რაც ავირჩიეთ წყლის ბლოკის მასალა , საჭიროა ვიფიქროთ როგორი სტრუქთურა ექნება მას. განვიხილოთ შესაძლო ვარიანტები :
1) უმარტივესი წყლის ბლოკები , ბრყელ ძირიანი ან უარხო (ძირითადად გამოიყენება ჩიპსეტისათვის)

chfs2

2) წყლის ბლოკები გველისებური(დაკლაკნილი) სტრუქტურით (ჯერ კიდევ არ კარგავს პოზიციებს როგორც თვითნაკეთ ასევე ქარხნულ წყლის ბლოკებში) ,რომელიც თავის მხრივ იყოფა ზიგზაგურად და სპირალურად

na37i

3) ნემსისებური წყლის ბლოკი –შიდა ნაწილი ასეთი წყლის ბლოკებისა , შეიცავს ბევრ სიმეტრიულ „ხორკლებს“ , ესენი შეიძლება იყოს პირამიდები ,რომბები და ა.შ.

h8i8f

4) ასევე არსებობს წყლის ბლოკები რთული შინაგანი სტრუქტურით – მიკროარხული, მრავალსართულიანი განყოფილებები და ა.შ მათი სტრუქტურა ცოტათი ზრდის წარმადობას, თუმცა ხშირად ზრდის ჰიდრავლიკურ წინაღობას, რაც თავის მხრივ ითხოვს ტუმბოს ძალის გაზრდას ან აფუჭებს მთლიანი სისტემის ტემპერატურულ მაჩვენებელს

ვიდეოდაფის მეხსიერების ჩიპების წყლის ბლოკი

7ywsu

მყარი დისკის წყლის ბლოკი

რადიატორი – მოწყობილობა რომელიც წყლიდან სითბოს გადასცემს გარემოს.
რადიატორის პარამეტრები:
მასალა, რომლისაგანაც ის არის დამზადებული – ყველაზე კარგია თუ გამოვიყენებთ რადიატორებს რომლებიც დამზადებულია მთლიანად სპილენძისაგან (რომლის მილებიც და ფარფლებიც დამზადებულია სპილენძისაგან). ასევე შესაძლებელია თითბერის მილებიანი რადიატორი. სასურველია არ დავაყენოთ რადიატორი რომელიც ალუმინისაგანაა დამზადებული თუ ვიყენებთ სპილენძის წყლის ბლოკს (აგრეთვე პირიქითაც)
„ფარფლებს“ შორის მაძილი
რადიატორის არჩევისას სავალდებულოა ვიფიქროთ იმაზე თუ რითი გავაგრილებთ მას.ამისათვის ორი გზა არსებობს : პირველი სითბოს გადაცემა ჰაერში ხორციელდება პასიურ რეჟიმში და მეორე ამისათვის გამოიყენება ვინტილიატორები. თუ ავირჩევთ პირველ ვარიანტს – მაშინ დაშორება უნდა იყოს შესაძლო მაქსიმუმის ტოლი ისე რომ მათ შორის არ იყოს უმოქმედო ზონები, რის გამოც გაბნევა მოხდება ნელა და შედეგი სითხის გაგრილების იქნება ცუდი. ვინტილიატორის გამოყენებისას საჭიროა გავითვალისწიონთ მათი ნაყოფიერება – თუ ის დაბალია მაშინ რადიატორის ფარფლებს შორის დაშორება უნდა იყოს დიდი, ხოლო თუ მაღალია –მაშინ შესაძლებელია გამოვიყენოთ რადაიტორები პატარა დაშორებით ფარფლების შორის. ზედაპირის ფართობი – მასზე დამოკიდებულია სითბოს გაფანტვის სიჩქარე. აქ რეკომენდაცია ერთია : რაც უფრო დიდია ზედაპირი – მით უკეთესია.

i4dun

ტუმბო – მოწყობილობა, რომელიც უზრუნველყოფს სითხის ცირკულაციას გაგრილების სისტემაში. არსებობს ორი სახის : წყლის შიგნით მდებარე და წყლის გარეთ მდებარე ტუმბო. პირველი მთლიანად არის „ჩაყვინთული“ წყალში, მეორე უერთდება წყლის რეზერვუარს (თუ ის აყენია) ან პირდაპირ შლანგებს.
„ჩაყვინთული“ ტუმბოების უპირატესობანი:
1. შედარებით მცირე ფასი
2. დიდად გავრცელებული
3. არც თუ ისე დიდი ზომის
4. წყლის ხმის იზოლირების ფენა წყლის რეზერვუარში
ნაკლოვანებები:
1. ვალდებულები ვართ ვიხმაროთ დიდი წყლის რეზერვუარი
2. მთელი საჭირო ძალა იფანტება სითხეში
3. დიდი მოთხოვნები წყლის რეზერვუარის მონაცემებისადმი
გარე ტუმბოების უპირატესობანი
1. უნივერასლურობა, შესაძლებელია მისი გამოყენება როგორც „ჩაყვინთულ“ რეჟიმში ასევე ცალკე გამოყენების შემთხვევაშიც
2. შედარებით მაღალი ხარისხი და საიმედოობა
3. საიმედო მახასიათებლები( უმრავლესობა პოპულარული მოდელების ტუმბოს შესაძლებლობის სტატისტიკა უკვე არის შეგროვებული , ლაბორატორიული ტესტების ჩათვლის).
4. ხმის დაბალი დონე
5. შესაძლებლობა კომპაქტური წყლის სისტემის შექმნისა
6. მთელი ძალა არ იხარჯება უაზროდ სითხეში
7. ზოგიერთი მოდელი მუშაობს 12v–ზე, სპეციალურად კვების ბლოკთან შესაერთებლად
ნაკლოვანებები:
1. საკმაოდ მაღალი ფასი
2. ბაზარზე შედარებით ნაკლბ გავრცელება
3. შედარებით არაკომფორტული ზომები
4. ჩვეულებრივ ტუმბოები რომელიც 12w–ით „იკვებება“ გააჩნია დაბალი წარმადობა , ვიდრე 220w-იანს. დამატებითი დატვირთვა 12w–იან ხაზზე კვების ბლოკისა, რაც არსებითად მნიშვნელოვანია კვების ბლოკებისათვის რომელიც დამზადებულია ATX v2.0 (ან უფრო მაღალი) სტანდარტით.
მახასიათებლები , რომლებზედაც აუცილებელია ტუმბოს არჩევის დროს ყურადღება გავამახვილოთ :

• ძალა(ენერგია, W) – ელექტრომოხმარების რაოდენობა – რაც ნაკლებია მით უკეთესია (რადგან დენის გადასახადი უფრო ნაკლები მოგივათ )
• წყლის ბოძის სიმაღლე (სანტიმეტრებში) – სიმაღლე, რამხელაზეც ტუმბოს შეუძლია წყლის აწევა – რაც უფრო მეტია ეს მაჩვენებელი მით უფრო მეტი წნევის შექმნა შეუძლია ტუმბოს და შესაბამისად შეიძლება ააწყოთ უკეთესი წყლის გაგრილების სტრუქტურა
• წამრადობა (პროდუქტიულობა,ლიტრი/საათში(ლ/ს)) – სითხის მოცულობა, ტუმბოს მიერ ერთ საათში „დაკაჩავებული“ წლისა – ზეგავლენას ახდენს სისტემაში სითხის მოძრაობის სიჩქარეზე. მთავარ როლს რამდენიმე მიზეზის გამო არ „თამაშობს“ : პირველი , გამოქვეყნებული პროდუქტიულობა შეიძლება არ შეესაბამებოდეს რეალურს (ჩინური ტუმბოების შემთხვევაში); მეორე 400 ლ/ს–ზე ნაკლები ტუმბო იშვიათად არსებობს და ასეთი სიჩქარის მქონდე ტუმბო უკვე საკმარისია საშუალო დონის წყლის სისტემისათვის და სიჩქარის გაზრდით შემთხვევაშიც კი ტემპერატურის ცვლილება უმნიშვნელოა.
• ხმაურის დონე – „ფირმენნი“ () მწარმოებლები ტუმბოებისა, მათი დამზადებისას ხარისხიან მასალას იყენებენ, რაც საშუალებას იძლევა ტუმბობ იმუშაოს დიდი ხნის განმავლობაში ამორტიზაციის (რომელიც მიგვიყვანს ხმაურის წარმოქმნასთან და მომავალში ტუმბოს დაზიანებამდე) გარეშე.

y4ouy

11gk2

მილი – მათში მოძრაობს სითხე წყლის გაგრილების სისტემის სხვადასხვა შეამდგენელ კომპონენტებამდე. შლანგის არჩევისას აუცილებელია ვიხელმძღვანელოთ შემდეგი წესებით:
დიამეტრი უნდა ზუსტად უნდა ემთხვეოდეს წყლის ბლოკების , რადიატორისა და ტუმბოს მილების დიამეტრს. შლანგი უნდა იყოს მაქსიმალურად ღუნვადი შინაგანი „სექციის“ შეუცვლელად. შლანგის სიგრძეც უნდა ავარჩიოთ გარკვეული სიზუსტით , ისე რომ ქეისში არ გაჩნდეს ზედმეტი ხვეულები (შლანგის) და აგრეთვე ისეც არ მოხდეს რომ კომპონენტებს შორის შემაერთებელი შლანგი იყოს „დაჭიმული“, რადგან ამან დროთაგანმავლობაში შეიძლება შლანგის დაზიანება გამოიწვიოს

65wtc

წყლის რეზერვუარი – მისი ფუნქცია ზემოთ უკვე ავღწერეთ. მახასიათებლები : შესახედაობა და მოცულობა – ორივე სურვილისამებრ ირჩევა. მოცულობის არჩევა ერთის მხრივ დამოკიდებულია „მყვინთავი“ ტუმბოს ზომებზე , მეორეს მხრივ კი იმაზე თუ რამხელა ადგილი გაქვთ მისთვის ქეისში.

yekh4

h20mv

ფენი – ემსახურება რადიატორიდან გარემოსათვის სითბოს გადაცემის დაჩქარებას. არჩევისას აუცილებელია გავამახვილოთ ყურადღება მის ძალასა და ხმაურის დონეზე. ასვე გარკვეულწილად მნიშვნელობა უნდა გავამახვილოთ მის შესახედაობაზე, მითუმეტეს თუ ის გამოსაჩენ ადგილას გვაქვს დაყენებული.8f0ss

ესეც ვიდეო თუ როგორ უნდა დააყენოთ:

 

წყარო: overclockers.ge

Luka Japaridze | შექმენი შენი ემბლემა
100001108967378.1923.875278685

მსგავსი ამბები

Back to top button