სიზმარი რეალობის სუბიექტური აღქმაა, ირაციონალური რეალობაა, რომელიც ადამიანის არაცნობიერთან და ქვეცნობიერთან, ანუ სულისა და სამშვინველის ტრანსცედენტულ გამოვლინებებთან არის დაკავშირებული.
სამშვინველი ეს არის სულისა და სხეულის დამაკავშირებელი, შუალედური შრე, სუბსტანცია, რომელიც ასე ვთქვათ “სულის ინფორმაციას” გადასცემს ფიზიკურ სხეულს და პირიქით – სამშვინველის საშუალებით ფიზიკური სხეულის ცვლილებები აირეკლება სულში. ეს ფიზიკურად რომ წარმოვიდგინოთ ეს არის ორი რგოლი, რომელიც ერთმანეთს მესამე რგოლით უკავშირდება, ანუ გარკვეულწილად ჯაჭვური პრინციპთან და რეაქციებთან გვაქვს საქმე.
ეზოთერიკული მოძღვრებების მიხედვით ადამიანს სამი “სხეული” გააჩნია – მენტალური, ასტრალური და ფიზიკური.
* ე. წ. “მენტალური სხეული” ადამიანის აზროვნების პროცესს “განკარგავს” და სხეულში მისი ანატომიური ცენტრი ტვინია.
* “ასტრალური სხეული” განკარგავს ადამიანის ემოციებს და გრძნობებს, სხეულში მისი ანატომიური ცენტრი გულია.
* რაც შეეხება ფიზიკურ სხეულს, იგი ადამიანის ფიზიკურ მოქმედებაზეა “პასუხისმგებელი” და მისი ანატომიური ცენტრი არის კუჭი.
იქიდან გამომდინარე რომ სიზმარი ადამიანის შეგრძნებებთან, ემოციურ სამყაროსთან, შთაბეჭდილებებთან არის დაკავშირებულია, ამასთან სიზმარში ირაციონალური დრო და სივრცეა, ამიტომ, სიზმარში სწორედ ე. წ. “ასტრალურ სხეული” მოქმედებს.
იმის თქმა, რომ სიზმარი ცალსახად არაფრის მომტანია და მას არ უნდა დავუჯეროთ, რასაკვირველია შეცდომაა. ჩვენ ქვემოთ ვნახავთ, რომ არა ერთი მუსიკალური თუ ლიტერატურული შედევრი, მეცნიერული აღმოჩენა სწორედ სიზმრის მეშვეობით გაცხადდა, სწორედ სიზმარში იხილა ბევრმა ცნობილმა ადამიანმა ის, მიიღო იმ კითხვაზე პასუხი, რასაც მრავალი წელი ეძებდა. თუმცა არც ყველა სიზმრის დაჯერებაა სასურველი, რადგან ეს ადამიანის ცხოვრებას მშფოთვარეს გახდის და ადამიანში ცრურწმენებს გააძლიერებს.
ფსიქოლოგიაში სიზმრის ფენომენს იკვლევდნენ ისეთი დიდი ფსიქოლოგები როგორებიც იყვნენ ზიგმუნდ ფროიდი და კარლ გუსტავ იუნგი.
ფროიდის სიტყვებით, სიზმრების ახსნა არის Via Regina, ანუ ქვეცნობიერის შეცნობის “სამეფო გზა”. მანვე შექმნა სიზმრების ახსნის მეთოდოლოგია. ასევე უზარმაზარ შრომა გასწია იუნგმა სიზმრების ფენომენის ასახსნელად და არა ერთი წიგნი დაწერა ამის შესახებ, შეიძლება გამოვყოთ “სიზმრების განმარტებები” და “სიზმრის ანალიზის პრაქტიკული გამოყენება”.
სხვათა შორის თვითონ იუნგი საკუთარ გამოკვლევებში და კონსულტაციებში ასტროლოგიურ მეთოდებს ფართოდ იყენებდა. ასტროლოგიის მეთოდების გამოყენების აუცილებლობასთან იგი მიიყვანა სხვა და სხვა ხალხის ფსიქიკური აღქმის სინქრონულობისა და რეალობის ობიექტური პროცესების შესწავლამ, იმდენად რამდენადაც, ამ ფენომენს ასტროლოგია კოსმიური ბიორიტმების გათვალისწინებით ყველაზე უკეთესად ხსნიდა.
არსებობს სიზმრის მართვის რამოდენიმე ვარიანტი. ერთ-ერთის მიხედვით, ადამიანმა, რომელსაც უნდა, რომ სიზმარი “გააცნობიეროს”, ანუ სიზმარში შეიგრძნოს, რომ იგი “სიზმარშია” და ამასთან ისწავლოს სიზმრის მართვა, უპირველესად სიზმრების ჩაწერა უნდა დაიწყოს. ეს არის ერთ-ერთი ყველაზე გამოცდილი მეთოდი, რომელიც უპირველესად სიზმრების “კლასიფიცირებას” უწყობს ხელს. ხშირად ადამიანი სწორედ სიზმარში იღებს პასუხს იმ კითხვაზე, რომელსაც რეალობაში ვერ პოულობს. სიზმრებზე დაკვირვება, მათზე “კონტროლი” (ჩაწერის სახით) ადამიანს საშუალებას აძლევს ეს სფერო ასე ვთქვათ “აითვისოს” და მისთვის უფრო გასაგები გახადოს. ამ დროს ადამიანმა შესაძლოა, გარკვეული პასუხები მიიღოს ირაციონალური სამყაროდან და ისწავლოს საკუთარი ქვეცნობიერის მართვა (თუნდაც, სიზმარში).
რელიგია:
ძველი აღთქმა
სხვათა შორის სიზმარი ხშირად გხვდება ბიბლიაში, როგორც ძველ, ისე ახალ აღთქმაში, მაგალითად, ძველ აღთქმაში:
* აბრამს ძილში ამცნობს ღმერთი, რომ მისი შთამომავლობა მდგმურად იქნება სხვა ქვეყანაში და სხვათა მიერ დამორჩილებული იქნება ოთხასი წლის განმავლობაში (დაბადება. 15:12-16).
* იაკობი სიზმარში ხედავს, რომ “მიწაზე მდგარ კიბეს, სადაც ანგელოზები ადიან და ჩამოდიან, ხოლო კიბეზე მდგარი უფალი ესაუბრება იაკობს” (დაბადება. 28:12).
* ძველ აღთქმაში აღწერილია იოსების რამოდენიმე სიზმარი, რომელიც სიზმარი ჯერ საკუთარ სახლში ესიზმრება და საკუთარ სიზმარს თავის ძმებს უყვება, როდესაც მას მზე, მთვარე და თერთმეტი ვარსკვლავი მას თაყვანს სცემდნენ (დაბადება. 37:9).
* გარდა ამისა, ძველ აღთქმაში ჩანს, რომ იოსებმა იცის სიზმრის ახსნაც – იგი ჯერ საპყრობილეში, ფარაონის მეღვინესა და მეპურეს უხსნის სიზმარს, შემდეგ კი თვითონ ფარაონს.
* ბიბლიის თანახმად სიზმრებს ხედავენ ეზეკიელი, სოლომონი, გედეონი, დანიელი, რომელმაც ასევე ძალიან კარგად იცოდა სიზმრების ახსნა.
ახალი აღთქმა
თუ ძველ აღთქმაში საკმაოდ ხშირად გხვდება, რომ ესა თუ ის წინასწარმეტყველი სიზმარს ხედავს, ახალ აღთქმაში სულ ცხრა სიზმარს ვხვდებით, აქედან ხუთი მათგანი გვხვდება მათეს სახარებაში, ხოლო ოთხი კი მოციქულთა საქმეებში.
* მაგალითად, იოსები, ქმარი მარიამისა, სიზმარში რამოდენიმეჯერ ხედავს უფლის ანგელოზის გამოცხადებას, რომელიც ჯერ ამცნობს, რომ მან ცოლად უნდა მოიყვანოს მარიამი, შემდეგ კი ანგელოზი ამცნობს, რომ იგი ცოლ-შვილთან ერთად ეგვიპტეში უნდა გაიქცეს.
* მოგვები, რომლებიც ბეთლემში იესოს ინახულობენ და თაყვანს სცემენ, სიზმარში მოსდით გაფრთხილება, რომ ჰეროდესთან აღარ უნდა დაბრუნდნენ.
* და კიდევ ერთი საინტერესო სიზმარი, რომელიც ახალ აღთქმაში გხვდება, ეს არის პილატე პონტოელის ცოლის სიზმარი. ამ ქალს აპოკრიფების მიხედვით კლავდია ერქვა. მათე სახარების 27-ე თავის მე-19 პარაგრაფში პირდაპირ ვკითხულობთ: “და როცა სამსჯავრო სავარძელში იჯდა (აქ საუბარი პილატე პონტოელზეა). ცოლმა კაცის პირით შემოუთვალა: ნურაფერს დაუშავებ მაგ მართალს, ვინაიდან წუხელ სიზმარში ბევრი ვიტანჯე მის გამო”.
* სიზმრებს ვხვდებით სხვა რელიგიებში, მაგალითად ბუდას დედა, რომელსაც სახელი მაია ერქვა, სიზმარში ხედავს თეთრ სპილოს, რომელიც მას ამცნობს მომავალი ბუდას დაბადებას.
* არის ცნობილი ჩინელი დაოისტი ფილოსოფოსის ჩჟუან-ძის ერთი საოცარი სიზმარი. ჩჟუან-ძის დაესიზმრა, რომ იყო პეპელა და როდესაც გამოეღვიძა, ფილოსოფოსი დიდ ხანს ვერ ხვდებოდა, ვინ იყო ის – ჩჟუან-ძი, რომელსაც დაესიზმრა, რომ იყო პეპელა თუ ის იყო პეპელა, რომელსაც დაესიზმრა, რომ იყო ჩჟუან-ძი.
* ისლამში ცნობილი ფრაზა: “არ არის ღმერთი გარდა ალაჰისა და მუჰამედი – მოციქული მისი”, მუჰამედს სიზმარში მწვანე ტანსაცმელში გამოწყობილმა კაცმა ასწავლა.
ისტორია
* ისტორიაში საკმაოდ ბევრი ცნობილი სიზმარია, რომლებიც ცნობილი ადამიანების დაბადებას ან რაიმე მნიშვნელოვან მოვლენას გვამცნობენ, მაგალითად, ალექსანდრე მაკედონელის დედამაც, ოლიმპიადამ (ეს სახელი ერქვა სწორედ ალექსანდრეს დედას) და მამამაც ფილიპემ ქორწილის ღამეს სიზმრები ნახეს, რომლებიც ქურუმებმა მომავალი გავლენიანი უფლისწულის დაბადებად ახსნეს და ეს მართლაც ასე მოხდა.
* ცნობილია აშშ-ს მე-16 პრეზიდენტის აბრამ ლინკოლნის სიზმარი, რომელიც მას პირად დღიურში ჩაწერილიც კი ჰქონდა. მან ეს სიზმარი ნახა სიკვდილამდე ათი დღით წინ. სიზმარი კი ასეთი იყო, მას ესიზმრა, რომ თეთრ სახლში ისმოდა ტირილი და მან თეთრი სახლის ერთ-ერთ დარბაზში დაინახა ხალხის ჯგუფი, რომლებიც კუბოს შემოხვეოდნენ, ხოლო კუბოზე კი ამერიკის დროშა იყო გადაფარებული. ლინკოლნმა იქვე მდგარ კაცს ჰკითხა:
– ვის კრძალავენ?
– ნუთუ არ იცით, პრეზიდენტი მოკლეს, – უპასუხა კაცმა.
დილით ლინკოლნმა სიზმარი მეუღლეს მოუყვა და თან უბის წიგნაკში ჩაიწერა, ათი დღის შემდეგ მას თეატრში ესროლეს და მოკლეს.
მეცნიერება
* ცნობილ ფრანგ მეცნიერს რენე დეკარტს თავისი ერთერთი წიგნი დაესიზმრა და ძირითადი თესიზებიც სიზმარში ნახა.
* ცნობილია, რომ დმიტრი მენდელეევმა ქიმიური ელემენტების ცხრილის ფორმა ასევე სიზმარში ნახა.
* გერმანელმა ქიმიკოსმა ფრიდრიხ კეკულე დიდხანს ფიქრობდა ბენზოლის სტრუქტურულ ფორმულაზე და ფორმაზე და ეს ყველაფერი მან სიზმარში ნახა – ეს იყო გველი, რომელიც საკუთარ კუდს კბენდა და ბენზოლინს სწორედ ასეთი სტრუქტურული ფორმა აქვს.
* საკერავი მანქანის გამომგონებელს ამერიკელ ელიას ჰოუვს, დაესიზმრა საკერავი მანქანის ნემსის ფორმა. სხვათა შორის ჰოუვსა და ცნობილ ზინგერს, რომელიც ასევე ითვლება საკერავი მანქანის შემქმნელად, ერთმანეთის წინააღმდეგ საკმაოდ ხმაურიანი სასამართლოები ჰქონდათ.
* ცნობილ ნოლს ბორს ატომის სტრუქტურა მზის სისტემად დაესიზმრა, სადაც ბირთვი და ელექტრონებს მზისა და პლანეტების ფორმა ჰქონდათ.
* კანადელმა ექიმმა ფრედერიკ ბანტინგამ ინსულინი სიზმარში იხილა, თუმცა ამას ხელი არ შეუშლია, რომ ნობელის პრემია მიეღო.
* ცნობილი ინდოელი მათემატიკოსი სრინივასა რამანუჯანი ამტკიცებდა, რომ ყველა მისი მათემატიკური აღმოჩენა სიზმარში ღმერთმა ნამაგირმა ამცნო.
მუსიკა და ლიტერატურა
* როდესაც რიჰარდ ვაგნერის “ტრისტან და იზოლდა” პირველად შესრულდა, იზოლდას სიკვდილის მომენტზე, ვაგნერს უთხრეს, რომ “ადამიანმა ასეთი რამ მხოლოდ სიზმარში შეიძლება მოუსმინოს”. ვაგნერმა უპასუხა: “დიახ, ეს ადგილი სწორედ სიზმარში ჩავიწერე, რადგან ჩემი საცოდავი გონება ასეთ რამეს ვერასოდეს მოიფიქრებდა”.
* იტალიელ კომპოზიტორსა და მევიოლინეს ჯუზეპე ტარტინის აქვს ნაწარმოები “ეშმაკის რაკრაკი”. თვითონ ტარტინის აღიარებით, მან ამ ნაწარმოებს სიზმარში მოუსმინა.
* ლეგენდის თანახმად, გენიალურმა იტალიელმა პოეტმა დანტე ალიგიერმა თავისი “ღვთაებრივი კომედიის” იდეა 1300 წელს “დიდ პარასკევს” სწორედ სიზმარში იხილა. მისი სიკვდილის შემდეგ დაიკარგა ამ ნაწარმოების ბოლო თავი და დანტეს შვილმა, იაკოპომ ნახა სიზმარი, სადაც მამამისმა მიუთითა ის ოთახი და ადგილი, სადაც ეს უკანასკნელი დაწერილი თავი ინახებოდა.
* კიდევ ერთი საინტერესო სიზმრის შესახებ – ინგლისელმა პოეტმა სამუელ კოლრიჯმა სიზმარში იხილა მთლიანი პოემა “ყუბულაი ხანი”, გაღვიძებისთანავე კოლრიჯი შეუდგა წერას, მან დაწერა დაახლოებით 50 სტრიქონი და ამ დროს მას კარზე მიუკაკუნა მეზობელმა, რომელსაც უმნიშვნელო საქმე ჰქონდა, კორლიჯმა გაისტუმრა მეზობელი და ისევ საწერ მაგიდას მიუჯდა და აღმოჩნდა, რომ მას დავიწყებოდა სიზმარში ნანახი პოემა. მიუხედავად ამისა, პოემა, დაუსრულებელია, იგი მსოფლიო ლიტერატურის “ოქროს ფონდში შესულია.
* ყველასათვის ცნობილი “ფრანკეშტეინის” სიუჟეტი მერი შელიმ ასევე სიზმარში ნახა.
