კრუბერის გამოქვაბული
კრუბერის გამოქვაბული ( ასევე ვორონია-კრუბერის გამოქვაბული) მდებარეობს საქართველოში, აფხაზეთში . მღვიმის შესასვლელი მდებარეობს აღმოსავლეთ კავკასიონის მთებში, ბერჭილის ქედზე 2250 მეტრის სიმაღლეზე. მისი სიღრმეა 2191 მეტრი და დედამიწაზე დღემდე აღმოჩენილ გამოქვაბულთაგან ყველაზე ღრმაა.
ქართველმა ბიოლოგებმა აღმოაჩინეს გამოქვაბული 1960 წელს და უწოდეს მას სახელი ცნობილი რუსი გეოგრაფის ალექსანდრე კრუბერის საპატივცემულოდ, რომელიც დასავლეთ კავკასიონის მთებს იკვლევდა მეოცე საუკუნის დასაწყისში. მღვიმის სრული სიგრძეა 13.432 კმ. 1987 წლამდე ის მხოლოდ 340 მეტრის სიღრმეზე იყო გამოკვლეული, ხოლო 1999 წლიდან დაიწყო მისი სისტემატიური კვლევები. 2001 წელს უკრაინის სპელეოლოგთა გაერთიანების მკვლევარებმა მიაღწიეს 1710 მეტრ სიღრმეს. გამოქვაბულების მკვლევართა ჯგუფმა CAVEX -მა უკრაინელი მკვლევარის ოლეგ კლიმჩუკის ხელმძღვანელობით 2005 წლის ივლისში მიაღწია 2040 მეტრს, ხოლო ოქტომბერში 2164-ს. 2007 წელს ოლეგ კლიმჩუკის ექსპედიციამ გაზარდა გამოკვლეული არე 2191 მეტრამდე და 13 კილომეტრით დაშორებულ შავი ზღვის ზედაპირამდე რჩება დაახლოებით 60 მეტრი. არსებობს ვარაუდი, რომ მისი სიღრმე უფრო დიდია, ვიდრე დღეს არის ცნობილი.
წყარო: http://de.wikipedia.org/wiki/Voronya-H%C3%B6hle