უჩვეულო ფაქტებით სავსეა სამყარო. თუმცა ჩვენ დღეს გამოვარჩიეთ რამდენიმე საინტერესო ფაქტი, რომელიც აუცილებლად დაგაინტერესებთ და იმედი მაქვს შეგმატებთ ცოდნასაც კი.
1.”ვარდისფერი” არ არსებობს
შეიძლება გაგიკვირდეთ რომ ვარდისფერი არ არის მკაფიო ფერი ხილული სინათლის სპექტრში. ჩვენი ტვინი ქმნის ვარდისფერის აღქმას წითელი და ლურჯი შუქის უნიკალური გზით შერევით. ეს დამაინტრიგებელი ფენომენი ეჭვქვეშ აყენებს ჩვენს მიერ ფერის აღქმის გაგებას.
ელექტრომაგნიტური გამოსხივების თვალსაზრისით, არ არსებობს სინათლის ერთიანი ტალღის სიგრძე, რომელიც შეესაბამება ვარდისფერ ფერს. ამის ნაცვლად, ვარდისფერი არის სხვადასხვა ტალღის სიგრძის კომბინაცია, კერძოდ წითელი და ლურჯი სინათლის ნაზავი. ჩვენი ტვინი ამ კომბინაციას ხედავს, როგორც ვარდისფერ ფერს. ასე რომ, მიუხედავად იმისა, რომ ვარდისფერს არ აქვს გამოყოფილი ტალღის სიგრძე, როგორც სხვა ფერებს, ის მაინც რეალური და შესამჩნევი ფერია.
2.ვენერაზე ერთი დღე მის ერთ წელიწადზე უფრო დიდხანს გრძელდება
პირველ რიგში მოდით გავიგოთ როგორ მუშაობს როტაცია და დღის ხანგრძლივობა. დღე განისაზღვრება, როგორც დრო, რომელიც სჭირდება პლანეტას ერთი სრული ბრუნვის დასასრულებლად თავის ღერძზე. დედამიწისთვის ამას დაახლოებით 24 საათი სჭირდება. თუმცა, ვენერას აქვს განსაკუთრებულად ნელი ბრუნი. ის ბრუნავს პლანეტების უმეტესობის, მათ შორის დედამიწის საპირისპირო მიმართულებით – ფენომენი, რომელიც ცნობილია როგორც “რეტროგრადული ბრუნვა”. ეს ნიშნავს, რომ თუ ვენერას ზედაპირზე იდგებოდით, ისე მოგეჩვენებოდათ, თითქოს მზე ამოდის დასავლეთიდან და ჩადის აღმოსავლეთში.
ვენერას ბრუნვის პერიოდი ანუ მისი „დღე“ დაახლოებით 243 დედამიწის დღეა. ასე რომ, ვენერაზე ერთ დღეს – ერთი მზის ამოსვლიდან მეორე მზის ამოსვლამდე – დედამიწის რვა თვეზე მეტი დრო სჭირდება!
ვენერას ორბიტა:
ახლა მოდით ჩავუღრმავდეთ წლის კონცეფციას. წელიწადი არის დრო, რომელიც სჭირდება პლანეტას თავისი ვარსკვლავის გარშემო ერთი ორბიტის დასასრულებლად. ვენერას შემთხვევაში მისი ვარსკვლავი მზეა. ვენერას აქვს დედამიწის ორბიტა, რომელიც უფრო მცირე და სწრაფია,რადგან უფრო ახლოს არის მზესთან. ვენერას დაახლოებით 225 დედამიწის დღე სჭირდება მზის გარშემო მოგზაურობის დასასრულებლად.
როდესაც ვენერას დღესა და მის წელიწადს ვადარებთ, ვხვდებით, რომ მისი დღე რეალურად წელზე გრძელია. ეს უცნაურობა წარმოიქმნება იმის გამო, რომ ვენერას ბრუნვა წარმოუდგენლად ნელია, ხოლო მისი ორბიტა შედარებით სწრაფია. ამ ფაქტორების ერთობლიობა იწვევს ფაქტს, რომ ვენერას უფრო მეტი დრო სჭირდება თავის ღერძზე ერთხელ ბრუნვისთვის(ერთი „ვენერას დღე“), ვიდრე მზის გარშემო ორბიტის დასრულებას (ერთი „ვენერას წელი“).
მოკლედ, ვენერას რეტროგრადულ ბრუნვასა და მის შედარებით მოკლე ორბიტას შორის ურთიერთქმედება იწვევს ფენომენს, როდესაც ვენერაზე დღე უფრო გრძელია ვიდრე მისი წელი. ეს არის ერთ-ერთი მრავალი თავისებურება, რომელიც ჩვენს მეზობელ პლანეტებს ასე დამაინტრიგებელსა და მრავალფეროვანს ხდის.
3.ბანანი კენკრაა, მაგრამ მარწყვი არა
რაც არ უნდა უცნაურად მოგეჩვენოთ, ბანანი კლასიფიცირდება როგორც კენკრა მისი სტრუქტურის გამო, ხოლო მარწყვი, გარედან თესლის გამო, არ ითვლება ნამდვილ კენკრად. ისევე როგორც, პომიდორი არ არის ბოსტნეული, თუმცა ხილი. ბუნებას აქვს საშუალება გაგვაოცოს თავისი თავისებური კლასიფიკაციით.
4.თქვენი გემოვნების ორგანოს აქვს სიცოცხლის ხანგრძლივობა დაახლოებით 2 კვირა
ენაზე არსებულ იმ პაწაწინა სენსორულ ორგანოებს, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან თქვენს გემოვნებაზე, აქვთ საოცრად მოკლე სიცოცხლის ხანგრძლივობა. ისინი მუდმივად რეგენერაციას განიცდიან, ბრუნვის მაჩვენებელი დაახლოებით ორი კვირაა. ეს უჩვეულო ფენომენი განმარტავს, თუ რატომ შეიძლება გარკვეული საკვების გემო განსხვავებული იყოს გარკვეული პერიოდის შემდეგ და კიდევ ერთ ფენას მატებს ჩვენი სენსორული გამოცდილების გაგებას.
5.დედამიწის სიღრმეში იმდენი ოქროა, რომ შესაძლებელია ზედაპირი 45 სმ-ით დაფაროს
იდეა, რომ დედამიწის ბირთვში საკმარისი ოქროა, რომ ზედაპირი 45 სმ-ით დაფაროს, არის მომხიბლავი კონცეფცია, რომელიც ხაზს უსვამს ამ ძვირფასი ლითონის სიმრავლეს ჩვენს პლანეტაზე. თუმცა, მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, რომ ეს განცხადება უფრო თეორიული გაანგარიშებაა, ვიდრე პრაქტიკული შესაძლებლობა. მოდით ჩავუღრმავდეთ დეტალებს:
დედამიწის შემადგენლობა:
დედამიწა შედგება რამდენიმე ფენისგან, მათ შორის მყარი ქერქის, მანტიისა და ბირთვისგან. თავად ბირთვი იყოფა გარე ბირთვად, რომელიც არის თხევადი და შიდა ბირთვად, რომელიც მყარია. გარე ბირთვი ძირითადად შედგება გამდნარი რკინისა და ნიკელისგან.
ოქროს სიმრავლე:
უჩვეულო არაა, რომ ოქრო შედარებით იშვიათი ელემენტია დედამიწის ქერქში, მაგრამ ის უფრო უხვადაა პლანეტის საერთო შემადგენლობაში. ბირთვში არსებული ოქროს რაოდენობა საგრძნობლად დიდია ბირთვში მძიმე ელემენტების სიმკვრივისა და სიმრავლის გამო.
თეორიული გაანგარიშება:
განცხადება იმის შესახებ, რომ დედამიწის ბირთვში საკმარისი ოქროა, რომ ზედაპირი 1,5 ფუტით დაიფაროს, არის გამარტივებული გამოთვლა, რომელიც ეფუძნება ბირთვში არსებულ ოქროს მთლიან მასას და დედამიწის ზედაპირის ფართობს.
დედამიწის ბირთვის მასა დაახლოებით 2,7 x 10^24 კილოგრამს. ოქრო ბირთვში მცირე კონცენტრაციით არის წარმოდგენილი, მაგრამ ბირთვის უზარმაზარი მასის გამო, ოქროს მთლიანი რაოდენობა მნიშვნელოვნად იზრდება.
როდესაც თქვენ გამოთვლით ოქროს რაოდენობას და ყოფთ მას დედამიწის ზედაპირის ფართობზე, თეორიული შედეგით შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ თუ ბირთვში არსებული მთელი ოქრო თანაბრად გადანაწილდება ზედაპირზე, მას შეუძლია შექმნას ფენა დაახლოებით 45სმ სისქის.
პრაქტიკული შეზღუდვები:
მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ეს გაანგარიშება არის წმინდა თეორიული და არ ითვალისწინებს დედამიწის ბირთვიდან ოქროს მოპოვების პრაქტიკულ გამოწვევებსა და სირთულეებს. ბირთვის ექსტრემალური სიცხისა და წნევის პირობებში ნებისმიერი სახის მოპოვება შეუძლებელია ჩვენი ამჟამინდელი ტექნოლოგიით.
დასასრულს, კონცეფცია, რომ დედამიწის ბირთვში საკმარისი ოქროა, რომ ზედაპირი 1.5 ფუტით დაიფაროს, დამაფიქრებელი გზაა ჩვენს პლანეტაზე ელემენტების სიმრავლის საილუსტრაციოდ. თუმცა, მოპოვების პრაქტიკული შეზღუდვები და სირთულეები მას უფრო საინტერესო ჰიპოთეტურ რეალობად აქცევს. ანუ შეუძლებელია, თუმცა კარგი იქნებოდა.
6.მსოფლიოში ყველაზე გრძელი სიტყვის წარმოთქმას 3 საათზე მეტი სჭირდება
გინესის მსოფლიო რეკორდებში, ყველაზე გრძელი სიტყვა ნებისმიერ ენაზე არის ცილის ტიტინის ქიმიური სახელი. იგი შედგება 189,819 ასოსგან და გამოთქმას სამ საათზე მეტი დრო სჭირდება. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ენამბრუნავი სიტყვა შეიძლება არ დაგვჭირდეს ყოველდღიურ საუბარში, ის ხაზს უსვამს ენის სირთულესა და სიმდიდრეს.
7. უჩვეულოა, თუმცა ეიფელის კოშკი ზაფხულში იზრდება
ეიფელის საკულტო კოშკმა, პარიზის სიმბოლომ, შეიძლება შეიცვალოს სიმაღლე ტემპერატურის მიხედვით. ზაფხულის განმავლობაში, რკინის სტრუქტურა სიცხის გამო ფართოვდება, რის გამოც ის იზრდება 15 სანტიმეტრით. ზამთარში ტემპერატურის კლებასთან ერთად, კოშკი იკუმშება და უბრუნდება თავდაპირველ სიმაღლეს. საინტერესოა, არა?
8.მსოფლიოში უდიდესი ორგანიზმი
დამიჯერეთ,ეს უჩვეულო ფაქტი ჟღერს როგორც სამეცნიერო ფანტასტიკა: ორი მჭიდროდ დაკავშირებული სახეობა ჰიბრიდირებულია და ქმნის სუპერორგანიზმს, რომლის ზრდა და გაფართოება შეუჩერებელი ჩანს. ეს არის ის, რაც მოხდა დასავლეთ ავსტრალიის ზვიგენის ყურეში, ამბობენ მკვლევარები, სადაც ზღვის ბალახის მდელო, რომელიც წარმოიქმნება ერთი ჰიბრიდული მცენარისგან, 180 კილომეტრზე მეტზე ვრცელდება(რაც ვაშინგტონის შტატის ზომის ტოლია).
ორი წლის წინ მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ზღვის ბალახის ნაწილი, რომელსაც 40 ქრომოსომა ჰქონდა ჩვეულებრივი 20-ის ნაცვლად.
გამოდის ყველაზე დიდი ორგანიზმი არც ლურჯი ვეშავპი და არც სოკოების ყოფილა. ჯგუფი ეჭვობს, რომ კლონი 4500 წლის წინ გაჩნდა და მას შემდეგ გავრცელდა. ეს ხდის მას დედამიწის უძველეს ორგანიზმს. საოცარია, რომ 180 კილომეტრი ერთი ორგანიზმია, ფესვებით დაკავშირებული ერთმანეთთან, საერთო დნმით.
9. მსოფლიოში ყველაზე ჩუმმა ადგილმა შეიძლება გაგაგიჟოთ
მინეაპოლისში, ორფილდის ლაბორატორიის ანექოიურ კამერას მსოფლიოში ყველაზე მშვიდი ადგილის ტიტული აქვს. სიჩუმე იმდენად ძლიერია, რომ შიგნით დიდხანს ყოფნამ შეიძლება გამოიწვიოს ჰალუცინაციები და ფსიქოლოგიური დისტრესიც კი. ჩვენი გონება ისეა მიჩვეული გარე სტიმულებს, რომ აბსოლუტური სიჩუმე აბსოლუტური და აუტანელიც კი ხდება. წარმოიდგინეთ, თქვენი სისხლისა და ძვლების მოძრაობაც კი გესმით.
10.თაფლი არასდროს ფუჭდება
არქეოლოგებმა ძველ ეგვიპტურ სამარხებში თაფლის ქოთნები აღმოაჩინეს, რომლებიც 3000 წელზე მეტი ხნისაა და დღემდე შესანიშნავად გამოიყენება საკვებად. დაბალი ტენიანობის და ბუნებრივი მჟავიანობის გამო, თაფლი თითქმის მარადიული საკვების წყაროა. ეს ბუნების გასაოცარი კონსერვატიული ძალების დადასტურებაა.
იხილეთ კიდევ ერთხელ:
